ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಬಡತನದ ಪ್ರಮಾಣ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರದಿಯೊಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ನ ‘ಪವರ್ಟಿ ಆಂಡ್ ಈಕ್ವಿಟಿ ಬ್ರೀಫ್’ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಬಡತನದ ದರವು 2011-12ರಲ್ಲಿ ಶೇ.27.1 ರಷ್ಟಿದ್ದದ್ದು 2022-23ರ ವೇಳೆಗೆ ಶೇ.5.3ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 17.1 ಕೋಟಿ ಜನರು ತೀವ್ರ ಬಡತನದಿಂದ ಮೇಲೇರಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ ಈಗ ಬಡತನ ರೇಖೆಯ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ದಿನಕ್ಕೆ 2.15 ಡಾಲರ್ನಿಂದ 3 ಡಾಲರ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಈ ಹೊಸ ಮಾನದಂಡದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆಯೂ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಬಡತನ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ. 2.15 ಡಾಲರ್ನ ಬಡತನ ರೇಖೆಯನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ, ತೀವ್ರ ಬಡತನದ ದರವು ಕೇವಲ ಶೇ.2.3ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳೆರಡರಲ್ಲೂ ಬಡತನದ ಪ್ರಮಾಣ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿರುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಬಡತನವು ಶೇ.18.4ರಿಂದ ಶೇ.2.8ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದ್ದರೆ, ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಡತನವು ಶೇ.10.7ರಿಂದ ಶೇ.1.1ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಗ್ರಾಮೀಣ-ನಗರ ಬಡತನದ ಅಂತರವು ಶೇ.7.7ರಿಂದ ಶೇ.1.7ಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಶೇ.16ರಷ್ಟು ಕಡಿತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಬಿಹಾರ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಂತಹ ಐದು ಜನದಟ್ಟಣೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳು 2011-12ರಲ್ಲಿ ದೇಶದ ತೀವ್ರ ಬಡವರಲ್ಲಿ ಶೇ.65ರಷ್ಟು ಬಡವರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. 2022-23ರ ವೇಳೆಗೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಬಡತನ ಕಡಿತದಲ್ಲಿ ಶೇ.66ರಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಈ ರಾಜ್ಯಗಳು ನೀಡಿವೆ.
ಬಡತನ ಇಳಿಮುಖವಾಗುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಭಾರತವು ಬಹುಆಯಾಮದ ಬಡತನ ಸೂಚ್ಯಂಕ (MPI)ದಲ್ಲೂ ಗಮನಾರ್ಹ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡಿದೆ. 2005-06ರಲ್ಲಿ ಶೇ.53.8 ರಷ್ಟಿದ್ದ ಎಂಪಿಐ 2019-21ರ ವೇಳೆಗೆ ಶೇ.16.4ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಇದು ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವನಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಯಶಸ್ಸಿನ ಹಿಂದೆ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿವೆ. ಕೋವಿಡ್-19 ನಂತರದ ಚೇತರಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಶೇ.8ರಷ್ಟು ಸರಾಸರಿ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೂ ಈ ಸಾಧನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಭಾರತವು ಈಗ ಕಡಿಮೆ-ಮಧ್ಯಮ ಆದಾಯದ ದೇಶಗಳ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸ್ಥಾನಾಂತರಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಈ ಸಾಧನೆಯು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಸವಾಲುಗಳು ಉಳಿದಿವೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಗಮನಿಸಿದ್ದಾರೆ.