ನವದೆಹಲಿ: ದೇಶದ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಸುಧಾರಣೆಯಾದ “ಜಿಎಸ್ಟಿ 2.0” ಇಂದಿನಿಂದ (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 22, 2025) ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಈ ನೂತನ ತೆರಿಗೆ ಪದ್ಧತಿಯ ಫಲವೆಂಬಂತೆ, ನಿತ್ಯಬಳಕೆಯ 300ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ವಸ್ತುಗಳು ಹಾಗೂ ಸೇವೆಗಳ ದರದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಈ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು “ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಜಿಎಸ್ಟಿ” ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದು, ಇದು “ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಭಾರತ” ನಿರ್ಮಾಣದತ್ತ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಹೆಜ್ಜೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಮೊದಲ ದಿನದಂದು ಜಾರಿಯಾಗಿರುವ ಈ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಅವರು ‘ಜಿಎಸ್ಟಿ ಬಚತ್ ಉತ್ಸವ’ (ಜಿಎಸ್ಟಿ ಉಳಿತಾಯದ ಹಬ್ಬ) ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಹಳೆಯ ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳ (ಶೇ.5, ಶೇ.12, ಶೇ.18, ಶೇ.28) ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸರಳೀಕರಿಸಿ, ಈಗ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಎರಡು ತೆರಿಗೆ ಸ್ಲ್ಯಾಬ್‌ಗಳನ್ನು (ಶೇ.5 ಮತ್ತು ಶೇ.18) ಮಾತ್ರ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಐಷಾರಾಮಿ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಶೇ.40 ವಿಶೇಷ ತೆರಿಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸುಧಾರಣೆಯು ತೆರಿಗೆ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಮೇಲಿನ ಹೊರೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿದೆ.
ಜಿಎಸ್ಟಿ 2.0 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗಳು:
ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿ ಮತ್ತು ಕಡಿತ:
ವಿಮೆ: ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಅನುಕೂಲ ಎಂಬಂತೆ, ಎಲ್ಲಾ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವ ವಿಮೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜಿಎಸ್ಟಿ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಟರ್ಮ್ ಇನ್ಶೂರೆನ್ಸ್, ಎಂಡೋಮೆಂಟ್ ಪಾಲಿಸಿಗಳು ಮತ್ತು ಯುಲಿಪ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಹಾಲು: ಅಲ್ಟ್ರಾ ಹೈ ಟೆಂಪರೇಚರ್ (UHT) ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಹಾಲಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಬಾದಾಮಿ ಮತ್ತು ಸೋಯಾ ಹಾಲಿನಂತಹ ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಹಾಲಿಗೆ ಶೇ. 5ರಷ್ಟು ಏಕರೂಪದ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ಹಿಂದೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಶೇ. 12ರಿಂದ 18ರಷ್ಟು ತೆರಿಗೆ ಇತ್ತು.
ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕಗಳು: ಫೇಸ್ ಪೌಡರ್ ಮತ್ತು ಶಾಂಪೂಗಳ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ವಿವಿಧ ಸರಕುಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆ ದರಗಳು:
ದೈನಂದಿನ ವಸ್ತುಗಳು: ಅಕ್ಕಿ, ಗೋಧಿಯಂತಹ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳು, ಔಷಧಗಳು, ಬೆಣ್ಣೆ, ತುಪ್ಪ, ಪನೀರ್, ಚೀಸ್, ಬಿಸ್ಕೆಟ್, ಚಾಕೊಲೇಟ್, ಖಾರದ ತಿಂಡಿಗಳು, ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಸಕ್ಕರೆ, ಬಾದಾಮಿ, ಗೋಡಂಬಿಯಂತಹ ಒಣ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಶೇ. 5ರ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತರಲಾಗಿದೆ.
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್: ಈ ಹಿಂದೆ ಶೇ. 28ರಷ್ಟು ತೆರಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ವಾಷಿಂಗ್ ಮಷಿನ್, ಡಿಶ್‌ವಾಶರ್, ಟಿವಿ, ಮತ್ತು ರೆಫ್ರಿಜರೇಟರ್‌ಗಳಂತಹ ಗೃಹೋಪಯೋಗಿ ವಸ್ತುಗಳು ಈಗ ಶೇ. 18ರ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ.
ವಾಹನಗಳು: 1200ಸಿಸಿ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಸಣ್ಣ ಕಾರುಗಳು ಮತ್ತು 350cc ವರೆಗಿನ ಮೋಟಾರ್‌ಸೈಕಲ್‌ಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಶೇ. 28ರಿಂದ ಶೇ. 18ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸೇವೆಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆ:
ಸಾರಿಗೆ: ರಸ್ತೆ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸಾರಿಗೆಗೆ ಶೇ. 5ರಷ್ಟು ತೆರಿಗೆ (ಇನ್‌ಪುಟ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಇಲ್ಲದೆ) ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ವಿಮಾನ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಎಕಾನಮಿ ದರ್ಜೆಗೆ ಶೇ. 5 ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ದರ್ಜೆಗೆ ಶೇ. 18ರಷ್ಟು ತೆರಿಗೆ ಇರಲಿದೆ.
ಸ್ಥಳೀಯ ಡೆಲಿವರಿ: ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ನೋಂದಾಯಿತ ವಿತರಕರು ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕು. ನೋಂದಾಯಿತರಲ್ಲದವರ ಪರವಾಗಿ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಯೇ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಪಾವತಿಸಬೇಕು. ಈ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಶೇ. 18ರಷ್ಟು ತೆರಿಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಹೊಸ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಉಳಿತಾಯವನ್ನು ತಂದುಕೊಡಲಿದೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದೆ.
