ಹೊಸದಿಲ್ಲಿ: ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದಿದ್ದ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ (ಜಿಎಸ್ಟಿ), ಇದೀಗ ತನ್ನ ಎರಡನೇ ಆವೃತ್ತಿಗೆ (ಜಿಎಸ್ಟಿ 2.0) ಪದಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದೆ. 56ನೇ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕರು, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗ, ಮತ್ತು ರೈತರ ಹಿತವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಜನಪರ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸುಧಾರಣೆಗಳು, ಸಂಕೀರ್ಣ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ದೈನಂದಿನ ಬದುಕಿನ ಮೇಲಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ತಗ್ಗಿಸಲಿದೆ.
ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 22, 2025 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿದ್ದು , ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರ “ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಸುಧಾರಣೆ” ಎಂಬ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.[2]
“ಸರಳ ತೆರಿಗೆ”: ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಸುಲಭ ಪಾಲನೆ
ಈ ಸುಧಾರಣೆಯ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ನಾಲ್ಕು ಹಂತದ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು (5%, 12%, 18%, 28%) ರದ್ದುಪಡಿಸಿ, ನಾಗರಿಕ-ಸ್ನೇಹಿ “ಸರಳ ತೆರಿಗೆ” ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿರುವುದು. ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ದರಗಳು ಇರಲಿವೆ:
- ಅರ್ಹತಾ ದರ (Merit Rate): 5% (ದಿನಬಳಕೆಯ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ)
- ಪ್ರಮಾಣಿತ ದರ (Standard Rate): 18% (ಇತರ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ)
- ಅನರ್ಹತಾ ದರ (De-merit Rate): 40% (ಪಾನ್ ಮಸಾಲ, ತಂಬಾಕು, ಐಷಾರಾಮಿ ವಾಹನಗಳಂತಹ ಆಯ್ದ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ)
ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಸಿಕ್ಕ ಮಹಾ ಕೊಡುಗೆಗಳು - ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ವಿಮೆಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿನಾಯಿತಿ:
ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿರುವ ಸರ್ಕಾರ, ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವ ವಿಮೆ (ಟರ್ಮ್, ಯುಲಿಪ್, ಎಂಡೋಮೆಂಟ್) ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ (ಫ್ಯಾಮಿಲಿ ಫ್ಲೋಟರ್ ಸೇರಿದಂತೆ) ಪಾಲಿಸಿಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜಿಎಸ್ಟಿ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಿದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ವಿಮಾ ಕಂತುಗಳನ್ನು ಅಗ್ಗವಾಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನಿಗೂ ವಿಮೆಯ ರಕ್ಷಣೆ ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಜೀವರಕ್ಷಕ ಔಷಧಗಳು: ಕ್ಯಾನ್ಸರ್, ಅಪರೂಪದ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಗಂಭೀರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಬಳಸುವ 33 ಜೀವರಕ್ಷಕ ಔಷಧಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್ಟಿಯನ್ನು 12% ರಿಂದ ಶೂನ್ಯಕ್ಕೆ (NIL) ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ವೈದ್ಯಕೀಯ ಉಪಕರಣಗಳು: ಗ್ಲುಕೋಮೀಟರ್, ಬ್ಯಾಂಡೇಜ್, ಡಯಾಗ್ನೋಸ್ಟಿಕ್ ಕಿಟ್ಗಳು, ಮತ್ತು ಇತರ ವೈದ್ಯಕೀಯ, ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಉಪಕರಣಗಳ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್ಟಿಯನ್ನು 18% ಅಥವಾ 12% ರಿಂದ 5%ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

- ದಿನಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಅಗ್ಗ:
ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರ ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಹಲವಾರು ವಸ್ತುಗಳ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್ಟಿಯನ್ನು 18% ಅಥವಾ 12% ರಿಂದ 5%ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ದಿನಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳು: ಹೇರ್ ಆಯಿಲ್, ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಸೋಪ್, ಶಾಂಪೂ, ಟೂತ್ಬ್ರಷ್, ಟೂತ್ಪೇಸ್ಟ್, ಸೈಕಲ್, ಟೇಬಲ್ವೇರ್, ಮತ್ತು ಕಿಚನ್ವೇರ್.
- ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು: ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಮಾಡಿದ ನಮ್ಕೀನ್, ಭುಜಿಯಾ, ಸಾಸ್, ಪಾಸ್ತಾ, ನೂಡಲ್ಸ್, ಚಾಕೊಲೇಟ್, ಕಾಫಿ, ಬೆಣ್ಣೆ, ತುಪ್ಪ, ಮತ್ತು ಕಾರ್ನ್ಫ್ಲೇಕ್ಸ್.
- ತೆರಿಗೆ ಮುಕ್ತ ಆಹಾರ: ಯುಎಚ್ಟಿ ಹಾಲು, ಪ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಿದ ಪನೀರ್, ಚಪಾತಿ, ರೋಟಿ, ಮತ್ತು ಪರೋಟಗಳ ಮೇಲೆ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಯಾವುದೇ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ:
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಹೊರೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಎರೇಸರ್ಗಳು, ಪೆನ್ಸಿಲ್ ಶಾರ್ಪನರ್ಗಳು, ಪೆನ್ಸಿಲ್ಗಳು, ಕ್ರೆಯಾನ್ಸ್, ನೋಟ್ಬುಕ್ಗಳು, ಮತ್ತು ನಕ್ಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಜಿಎಸ್ಟಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮ್ಯಾಥಮೆಟಿಕಲ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜಿಯೊಮೆಟ್ರಿ ಬಾಕ್ಸ್ಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು 5%ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಬಲ: ಪ್ರಮುಖ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ - ವಾಹನ ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣ ಕ್ಷೇತ್ರ:
ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರ ಸ್ವಂತ ವಾಹನ ಮತ್ತು ಸ್ವಂತ ಮನೆಯ ಕನಸನ್ನು ನನಸಾಗಿಸಲು, ಸಣ್ಣ ಕಾರುಗಳು, ಬೈಕ್ಗಳು, ಮತ್ತು ಸಿಮೆಂಟ್ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್ಟಿ ದರವನ್ನು 28% ರಿಂದ 18%ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು, ಈ ಪ್ರಮುಖ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಚೈತನ್ಯ ನೀಡಿ, ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಲಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಆಟೋ ಬಿಡಿಭಾಗಗಳ ಮೇಲೆ ಏಕರೂಪವಾಗಿ 18% ಜಿಎಸ್ಟಿ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. - ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ:
ದೇಶದ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾದ ರೈತರಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಲು, ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃಷಿ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳ ಮೇಲಿನ ಜಿಎಸ್ಟಿಯನ್ನು 12% ರಿಂದ 5%ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಸೋಲಾರ್ ವಾಟರ್ ಹೀಟರ್, ಸೋಲಾರ್ ಪವರ್ ಜನರೇಟರ್, ಮತ್ತು ಬಯೋ-ಗ್ಯಾಸ್ ಪ್ಲಾಂಟ್ಗಳಂತಹ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸಾಧನಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯನ್ನೂ 5%ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ. - ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ:
- ತ್ವರಿತ ನ್ಯಾಯ: ಜಿಎಸ್ಟಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯ (GSTAT) ಸ್ಥಾಪನೆಯು, ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ದೂರುಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಲಿದೆ.
- ಸುಲಭ ನೋಂದಣಿ: ಸಣ್ಣ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗಾಗಿ “ಸರಳೀಕೃತ ನೋಂದಣಿ” ಯೋಜನೆಯು, ಕೇವಲ ಮೂರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ ಪಡೆಯುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿದೆ.