ನವದೆಹಲಿ: 2022ರ ಮೇ 19ರ ರಾತ್ರಿ ಪವಿತ್ರ ಪೂಮೋಯೊಂಗ್ಕುಯೊ ಸರೋವರದ ಸಮೀಪ, ದಕ್ಷಿಣ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮನ ಸೆಳೆಯುವ ದೃಶ್ಯವೊಂದು ಮೂಡಿತ್ತು. ಹಿಮಾಲಯದ ಮೇಲೆ 105 ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕೆಂಪು ಬೆಳಕಿನ ಕಂಬಗಳು ಅಂದು ಮಿಂಚಿದ್ದವು. ಈ ಅದ್ಭುತ ವಿದ್ಯಮಾನದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಇಬ್ಬರು ಹವ್ಯಾಸಿ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರು ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದ್ದರು. ಈಗ, ಈ ‘ಬೆಳಕಿನ ಕಂಬಗಳ’ ಹಿಂದಿನ ರಹಸ್ಯವನ್ನು ಚೀನಾದ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಶೋಧಕರು ‘ಅಡ್ವಾನ್ಸಸ್ ಇನ್ ಅಟ್ಮಾಸ್ಫೆರಿಕ್ ಸೈನ್ಸಸ್’ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ವಿವರವಾದ ಅಧ್ಯಯನದ ಮೂಲಕ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
“ರೆಡ್ ಸ್ಪ್ರೈಟ್ಸ್” – ಹಿಮಾಲಯದ ಮೇಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿದ್ಯಮಾನ
ಈ ವಿದ್ಯಮಾನವು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ಮಳೆಯ ವೇಳೆ ದಾಖಲಾದ “ರೆಡ್ ಸ್ಪ್ರೈಟ್ಸ್” ಆಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ರೆಡ್ ಸ್ಪ್ರೈಟ್ಸ್ ಎಂದರೆ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ಮೋಡಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಭೂಮಿಯಿಂದ 40 ರಿಂದ 55 ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಅಪರೂಪದ ಮತ್ತು ನಿಗೂಢವಾದ, ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಮಿಂಚುಗಳಾಗಿವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಿಂಚುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇವು ಜೆಲ್ಲಿಮೀನು ಆಕಾರದ ಕೆಂಪು ಮಿಂಚುಗಳಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಗೆರೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಿರೀಟಧಾರಣೆಗೊಂಡಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ.

ಆ ರಾತ್ರಿ, ಇಬ್ಬರು ಚೀನೀ ಖಗೋಳ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರಾದ ಏಂಜೆಲ್ ಆನ್ ಮತ್ತು ಶುಚಾಂಗ್ ಡಾಂಗ್ ಅವರು ಈ ಅಪರೂಪದ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದ್ದರು. ಇದರಲ್ಲಿ 105 ರೆಡ್ ಸ್ಪ್ರೈಟ್ಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, 16 ದ್ವಿತೀಯ ಜೆಟ್ಗಳು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ನಾಲ್ಕು ಗ್ರಹಿಸಲಾಗದ ಹಸಿರು “ಘೋಸ್ಟ್ ಸ್ಪ್ರೈಟ್ಸ್”ಗಳು ಕೂಡ ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದವು. ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಇಂಥದ್ದೊಂದು ದೃಶ್ಯ ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲು.
“ಬೆಳಕಿನ ಕಂಬಗಳ” ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ: ಪ್ರಬಲ ಮಿಂಚುಗಳು
ಈ ಸ್ಪ್ರೈಟ್ಗಳಿಗೆ ಮೋಡಗಳ ಮೇಲ್ಭಾಗದಿಂದ ಭೂಮಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದ ಪ್ರಬಲ ಮಿಂಚುಗಳು ಕಾರಣ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಗಂಗಾ ಬಯಲಿನಿಂದ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯವರೆಗೆ 2,00,000 ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆವರಿಸಿದ್ದ ಮೆಸೋಸ್ಕೇಲ್ ಕನ್ವೆಕ್ಟಿವ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ಎಂಬ ಬೃಹತ್ ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಈ ಮಿಂಚುಗಳು ಕಾಣಿಸಿವೆ.
ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಖಗೋಳಾಸಕ್ತರಿಗೆ ಹಿಮಾಲಯದ ಮೇಲಿನ 105 ಬೆಳಕಿನ ಕಂಬಗಳು ಭೂಮಿಯ ಅತ್ಯಂತ ನಿಗೂಢ ಮಿಂಚಿನ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ.