ಇಸ್ಲಾಮಾಬಾದ್: ಭಾರತ-ಪಾಕ್ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಮಣ್ಣು ಮುಕ್ಕಿದ್ದರೂ, ಪಾಕ್ ಸೇನಾಪಡೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮುನ್ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲರಾಗಿದ್ದರೂ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಜನರಲ್ ಸಯ್ಯದ್ ಅಸೀಮ್ ಮುನೀರ್ ಅವರನ್ನು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಆಗಿ ಪದೋನ್ನತಿಗೊಳಿಸಿ ಪಾಕ್ ಸರ್ಕಾರ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶೆಹಬಾಜ್ ಷರೀಫ್ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಹುದ್ದೆಗೇರುತ್ತಿರುವ ಎರಡನೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂಬ ಖ್ಯಾತಿಗೆ ಈ ಮೂಲಕ ಮುನೀರ್ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
1959ರಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಅವರನ್ನು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಆಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಮೂಲಕ ಈ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಹುದ್ದೆಗೇರಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಈ ಘಟನೆಯ ಹಿಂದಿನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂದರ್ಭ ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ನಡುವಿನ ಘರ್ಷಣೆಗಳಿಂದಾಗಿ, ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಮಹತ್ವ ಪಡೆದಿದೆ. ಅಂದು ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಈ ಹುದ್ದೆಗೇರಿದ ಬೆನ್ನಲ್ಲೇ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಸರ್ವಾಧಿಕಾರದ ಸುಳಿಗೆ ಬಿದ್ದಿತ್ತು. ಈಗ ಮುನೀರ್ಗೆ ನೀಡಿರುವ ಪದೋನ್ನತಿಯು ಇತಿಹಾಸದ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯ ಆತಂಕವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ.
ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ದರ್ಜೆಯ ಮಹತ್ವವೇನು?
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ದರ್ಜೆಯು ಐದು-ನಕ್ಷತ್ರದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಶ್ರೇಣಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ (ಫೋರ್-ಸ್ಟಾರ್ ಜನರಲ್) ದರ್ಜೆಗಿಂತ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮೇಲಿನದ್ದು. ಈ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೇನಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದೈನಂದಿನ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗದಿದ್ದರೂ, ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧಕಾಲದ ಸಾಧನೆಗಳಿಗೆ ಗೌರವವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
1959ರಲ್ಲಿ, ಜನರಲ್ ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವೇ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಆಗಿ ಘೋಷಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಇದು ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸೈನಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒಂದೇ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿತ್ತು. ತದನಂತರ ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ 1969ರವರೆಗೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಸೇನಾ ಆಡಳಿತದಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಳಿದರು. ಇದು ದೇಶದ ರಾಜಕೀಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಸೇನೆಯ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿತು.

“ಭಾರತದ ವಿರುದ್ಧದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೇನಾ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಶತ್ರುವಿನ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಜಯ” ಸಾಧಿಸಿದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಜನರಲ್ ಅಸೀಮ್ ಮುನೀರ್ ಅವರಿಗೆ ಈ ದರ್ಜೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪಾಕ್ ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಘರ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುನೀರ್ ಅವರ “ಪರಾಕ್ರಮದ ನಾಯಕತ್ವ”ವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಈ ಗೌರವ ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಸುದ್ದಿವಾಹಿನಿ ಪಿಟಿವಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸದ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯ ಭಯ
1958ರಲ್ಲಿ ಆಗಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷ ಇಸ್ಕಂದರ್ ಮಿರ್ಜಾ ಅವರು ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಜನರಲ್ ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಅವರಿಗೆ ಸೇನಾ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ 1959ರಲ್ಲಿ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ದರ್ಜೆಗೆ ಏರಿದ ನಂತರ, ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಈ ಘಟನೆಯು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಸೇನೆಯ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ಆರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿತ್ತು. ಈಗ, ಅಸೀಮ್ ಮುನೀರ್ ಅವರಿಗೆ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಪದೋನ್ನತಿಯು ಇತಿಹಾಸದ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯ ಕುರಿತಾದ ಕಳವಳಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ, ಮುನೀರ್ ಅವರ ಇತ್ತೀಚಿನ ಭಾಷಣಗಳು, ಕಾಶ್ಮೀರವನ್ನು “ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಜೀವನಾಡಿ” ಎಂದು ಕರೆದಿರುವುದು ಮತ್ತು ಎರಡು-ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿರುವುದು, ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಿದೆ ಎಂದು ಟೀಕಾಕಾರರು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಟೀಕೆ ಮತ್ತು ವಿಡಂಬನೆ
ಅಸೀಮ್ ಮುನೀರ್ ಅವರಿಗೆ ಪದೋನ್ನತಿ ವಿಚಾರವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಟೀಕೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಅನೇಕರು ಈ ಘೋಷಣೆಯ ಸಮಯವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಆಪರೇಷನ್ ಸಿಂದೂರ್ನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ದಾಳಿಯಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸೇನೆಗೆ ಭಾರೀ ಹಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಕೆಲವರು ಮುನೀರ್ ಅವರನ್ನು “ಫೇಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್”(Failed Marshal) ಎಂದು ವಿಡಂಬನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಿಫಲತೆಯನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಯತ್ನವೆಂದು ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತದ ಗಾಯಕ ಅದ್ನಾನ್ ಸಾಮಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವರು ಇದನ್ನು ಸಿನಿಮಾಗಳ ಹಾಸ್ಯ ಕ್ಲಿಪ್ಗಳು ಮತ್ತು ಮೀಮ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಪರಿಣಾಮಗಳು
ಈ ದರ್ಜೆ ಏರಿಕೆಯು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಸನ್ನಿವೇಶದ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮುನೀರ್ ಅವರ ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು 2024ರಲ್ಲಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಿಗಿರುವ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ. ಈಗ, ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ದರ್ಜೆಯೊಂದಿಗೆ, ಅವರ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವು ಇನ್ನಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಬಹುದು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಊಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು, ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಸೇನಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ.
ಇದು ಮುನೀರ್ನಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುವ ಸೇನಾ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ.
ಜನರಲ್ ಅಸೀಮ್ ಮುನೀರ್ಗೆ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ದರ್ಜೆಯ ಘೋಷಣೆಯು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಘಟನೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆಯೂಬ್ ಖಾನ್ರ ಆಡಳಿತದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಮ್ಯತೆಯು ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಗಂಭೀರವಾಗಿಸಿದೆ. ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಘರ್ಷಣೆಗಳು, ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆರೋಪಗಳು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಆಂತರಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆಯು ಈ ಪದೋನ್ನತಿಯನ್ನು ಒಂದು ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ.