ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್/ನಾಮ್ ಪೆನ್: ದಶಕಗಳಿಂದ ಹೊಗೆಯಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಥಾಯ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ನಡುವಿನ ಗಡಿ ವಿವಾದವು ಇದೀಗ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಿದೆ. ಖಮೇರ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಕಾಲದ ಪುರಾತನ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಗುರುವಾರ ಭೀಕರ ಸೇನಾ ಸಂಘರ್ಷ ನಡೆದಿದ್ದು, ಕನಿಷ್ಠ 12 ಸೈನಿಕರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿ, ಹಲವರು ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಹಿಂಸಾಚಾರವು ಕಳೆದ ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅತ್ಯಂತ ಭೀಕರ ಘರ್ಷಣೆ ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಂಘರ್ಷದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು: ಟಾ ಮುಯೆನ್ ಥೋಮ್ ದೇವಾಲಯ
ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಿಡಿ ಹೊತ್ತಿಸಿದ್ದು ಡಾಂಗ್‌ರೇಕ್ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿರುವ 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಶಿವ ದೇವಾಲಯ, ಟಾ ಮುಯೆನ್ ಥೋಮ್ ಸಮೂಹ. ಗುರುವಾರ ಮುಂಜಾನೆ ಈ ದೇವಾಲಯದ ಬಳಿ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಸೈನಿಕರು ಡ್ರೋನ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಗಡಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಥಾಯ್ಲೆಂಡ್ ಆರೋಪಿಸಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಥಾಯ್ ಸೇನೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದ್ದು, ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ವಿಕೋಪಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಎರಡೂ ಕಡೆಯಿಂದ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫಿರಂಗಿಗಳ ದಾಳಿ ನಡೆದಿದೆ.
ಘಟನೆಯ ನಂತರ, ಥಾಯ್ಲೆಂಡ್ ತನ್ನ ಗಡಿ ಭಾಗದಲ್ಲಿ “ಹಂತ 4″ರ ಕಟ್ಟೆಚ್ಚರ ಘೋಷಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ಗಡಿ ಚೆಕ್‌ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮುಚ್ಚಿದೆ. ಸುಮಾರು 40,000 ನಾಗರಿಕರನ್ನು 86 ಗ್ರಾಮಗಳಿಂದ ಸುರಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವಿವಾದದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬೇರುಗಳು
ಈ ಸಂಘರ್ಷದ ಮೂಲವು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಕಾಲದಲ್ಲಿದೆ. 1904-1907ರ ನಡುವೆ ಫ್ರೆಂಚ್ ಆಡಳಿತವು ಗಡಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ನಕ್ಷೆಗಳೇ ಇಂದಿನ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ,
ಪ್ರೇಹ್ ವಿಹಾರ್ ದೇವಾಲಯ: 900 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಈ ಶಿವ ದೇವಾಲಯವೇ ವಿವಾದದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು. 1962ರಲ್ಲಿ, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು (ICJ) ಫ್ರೆಂಚ್ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತ್ತು.
2013ರ ತೀರ್ಪು: 2011ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂಘರ್ಷದ ನಂತರ, 2013ರಲ್ಲಿ ಐಸಿಜೆ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿ, ದೇವಾಲಯದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವೂ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು. ಆದರೆ, ಥಾಯ್ಲೆಂಡ್ ಇದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದೆ, ವಿವಾದವನ್ನು ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಮಾತುಕತೆಗಳ ಮೂಲಕ ಬಗೆಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಕೇವಲ ಗಡಿ ವಿವಾದವಲ್ಲ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಸ್ಮಿತೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ
ಈ ದೇವಾಲಯ ಕೇವಲ ಭೂಮಿಯ ತುಣುಕಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆಮ್ಮೆ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಸ್ಮಿತೆಯ ಪ್ರತೀಕಗಳಾಗಿವೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾವು ಪ್ರೇಹ್ ವಿಹಾರ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪಾರಂಪರಿಕ ತಾಣವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಯಶಸ್ವಿಯಾದಾಗ, ಥಾಯ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ರಾಜಕೀಯ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸುತ್ತಿನ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು.
ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳ ಮೇಲಿನ ಹಕ್ಕು ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಎರಡೂ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಪ್ರಬಲ ಅಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಹಳೆಯ ಗಡಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಗೊಂದಲಗಳು ಈ ವಿವಾದವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಜಟಿಲಗೊಳಿಸಿವೆ. ಈ ಸಂಘರ್ಷವು ಕೇವಲ ಗಡಿ ಭದ್ರತೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಉಳಿದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಬದುಕಿನ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದ್ದು, ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದ ಶಾಂತಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ.
