ನವದೆಹಲಿ: ರಿಲಯನ್ಸ್ ಗ್ರೂಪ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿ ಅವರಿಗೆ ಸೇರಿದ ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಮುಂಬೈನ ಕಚೇರಿ ಹಾಗೂ ನಿವಾಸಗಳ ಮೇಲೆ ಜಾರಿ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯ (ಇ.ಡಿ.) ಇಂದು ಬೆಳಗ್ಗೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದೆ. ಅಕ್ರಮ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಪ್ರಕರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಈ ಬೃಹತ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆದಿದ್ದು, ಸಿಬಿಐ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದ ಎರಡು ಎಫ್ಐಆರ್ಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಇ.ಡಿ. ಈ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಇ.ಡಿ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸುಮಾರು 35 ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲಕ್ಕೆ ಶೋಧ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪ್ರಕರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ 50ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಂಪನಿಗಳ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, 25ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೊಳಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಅಕ್ರಮದ ಸ್ವರೂಪವೇನು?
“ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು, ಷೇರುದಾರರು, ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ವಂಚಿಸಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಹಣವನ್ನು ಕಬಳಿಸಲು ಇದೊಂದು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸಂಚು,” ಎಂದು ಇ.ಡಿ.ಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ತನಿಖೆಯಿಂದ ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತದ ಅಸುರಕ್ಷಿತ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲು, ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಮಾಜಿ ಪ್ರವರ್ತಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಿರಿಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಲಂಚ ನೀಡಿದ ಆರೋಪಗಳೂ ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.
ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಂಪರ್ಕ
2017 ಮತ್ತು 2019ರ ನಡುವೆ, ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್, ರಿಲಯನ್ಸ್ ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ (RAAGA) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಸುಮಾರು 3,000 ಕೋಟಿ ರೂ. ಸಾಲವನ್ನು ವಿತರಿಸಿದೆ. ಈ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡುವ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು, ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಪ್ರವರ್ತಕರು ತಮ್ಮ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಅಕ್ರಮ ಕೊಡು-ಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎಂದು ಇಡಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದೆ.
ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಗಂಭೀರ ಲೋಪಗಳು
- ಕಳಪೆ ಅಥವಾ ಪರಿಶೀಲಿಸದ ಹಣಕಾಸು ಸ್ಥಿತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಸಾಲ ನೀಡಿರುವುದು.
- ಹಲವಾರು ಸಾಲಗಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮತ್ತು ವಿಳಾಸಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವುದು.
- ಸಾಲ ಮಂಜೂರಾತಿ ಫೈಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳ ಕೊರತೆ.
- ಹಣವನ್ನು ಶೆಲ್ (ನಕಲಿ) ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿರುವುದು.
- ಹಳೆಯ ಸಾಲಗಳನ್ನು ತೀರಿಸಲು ಹೊಸ ಸಾಲಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ‘ಲೋನ್ ಎವರ್ಗ್ರೀನಿಂಗ್’ ಪದ್ಧತಿ.
ಈ ಪ್ರಕರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸತಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ (NHB), ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಅಂಡ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ ಬೋರ್ಡ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SEBI), ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ವರದಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (NFRA) ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಬರೋಡಾದಂತಹ ಹಲವಾರು ನಿಯಂತ್ರಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ತಮ್ಮ ತನಿಖಾ ವರದಿಗಳನ್ನು ಇಡಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿವೆ.
ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ, ರಿಲಯನ್ಸ್ ಹೋಮ್ ಫೈನಾನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (RHFL) ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿನ ಗಂಭೀರ ಅಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸೆಬಿ ತನ್ನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಲದ ಖಾತೆಯು 2017-18ರಲ್ಲಿ 3,742 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಂದ, 2018-19ರಲ್ಲಿ 8,670 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ, ಅಂದರೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.