ನವದೆಹಲಿ: ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಮಧ್ಯಂತರ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಯೂನುಸ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನವಾದ ಮಾರ್ಚ್ 26 ರಂದು ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧಗಳು ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕಾರಣ ಈ ಭೇಟಿಯನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಒಂದು “ಸಂದೇಶ” ಎಂದು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ವರ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ದಿನ ಮೊದಲು, ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು “ಪರಸ್ಪರರ ಸಂವೇದನೆ”ಯ ಮೇಲೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಎರಡು ಘಟನೆಗಳು ಏನನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಯೂನುಸ್‌ರ ಚೀನಾ ಭೇಟಿ
ಮಾರ್ಚ್ 26 ರಂದು ಢಾಕಾದಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನದಂದು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹುತಾತ್ಮರಾದ ಸೈನಿಕರಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಯೂನುಸ್ ಅವರು ಚೀನಾ ಸದರನ್ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಭೇಟಿಗಾಗಿ ಚೀನಾಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದರು. ಈ ಭೇಟಿಯಲ್ಲಿ ಯೂನುಸ್ ಅವರು ಚೀನಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಶಿ ಜಿನ್‌ಪಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲಿದ್ದಾರೆ.
ಚೀನಾದ ರಾಯಭಾರಿ ಯಾವ್ ವೆನ್ ಈ ಭೇಟಿಯನ್ನು “ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ನಾಯಕರಿಂದ ಚೀನಾಕ್ಕೆ ನಡೆದ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಭೇಟಿ” ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಯೂನುಸ್ ಜೊತೆಗೆ ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಲಹೆಗಾರರು, ವಿದ್ಯುತ್, ಇಂಧನ, ಖನಿಜಗಳ ಸಲಹೆಗಾರರು, ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಸೇತುವೆಗಳ ಸಲಹೆಗಾರರು, ರೈಲ್ವೆ ಸಲಹೆಗಾರರು, ಎಸ್‌ಡಿಜಿ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಮುಖ್ಯ ಸಂಯೋಜಕರು ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕಾ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪೂರ್ಣ ಪರಿವಾರವೂ ಚೀನಾಗೆ ತೆರಳಿದೆ.
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯದ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಜಶೀಮ್ ಉದ್ದೀನ್ ಎಎಫ್‌ಪಿ ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ತಿಳಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರ, “ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಯೂನುಸ್ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ರಾಜ್ಯ ಭೇಟಿಗೆ ಚೀನಾವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಇದರ ಮೂಲಕ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಒಂದು ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದೆ.” ಈ ಭೇಟಿಯು ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗಿರುವ ಒತ್ತಡದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ.
ಭಾರತ-ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಸಂಬಂಧದ ಒತ್ತಡ
ಆಗಸ್ಟ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಶೇಖ್ ಹಸೀನಾ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನದ ನಂತರ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಸಂಬಂಧಗಳು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹದಗೆಟ್ಟಿವೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಮೇಲೆ 76 ದಾಳಿಗಳು, 23 ಕೊಲೆಗಳು ಮತ್ತು 152 ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಗಳು ದಾಖಲಾಗಿವೆ. ಯೂನುಸ್ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ತೀವ್ರವಾದವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತ ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.
ಯೂನುಸ್ ಅವರು ಅದನ್ನು “ರಾಜಕೀಯ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮಾಡಿದ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಪ್ರಚಾರ” ಎಂದು ಕರೆದು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಢಾಕಾದಿಂದ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಗಂಭೀರ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳದಿರುವುದು ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹದಗೆಡಿಸಿದೆ.
ಭಾರತವು ಬಾಂಗ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಗಡಿ ಸ್ಥಿರತೆಗಾಗಿ ಭರವಸೆ ಕೋರಿದೆ. ಆದರೆ, ಯೂನುಸ್ ಇದುವರೆಗೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಭೇಟಿ ನೀಡಿರುವುದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂದೇಶವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಮೋದಿಯ ಸಂದೇಶ
ಮಾರ್ಚ್ 26 ರಂದು, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನದಂದು, ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಮೋದಿ ಅವರು ಯೂನುಸ್ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಜನತೆಗೆ ಶುಭಾಶಯ ಕೋರಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ, “ಈ ದಿನವು ನಮ್ಮ ತ್ಯಾಗಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ, ಇದು ನಮ್ಮ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದೆ. ಭಾರತವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ.” ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದ್ದರು.
ಚೀನಾದ ಕಳ್ಳಾಟ
ಯೂನುಸ್ ಅವರ ಚೀನಾ ಭೇಟಿಯು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವನ್ನು ಚೀನಾದ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಆಕರ್ಷಕ ತಾಣವಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಚೀನಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಸವಾಲು ಹಾಕಬಹುದು. ಚೀನಾದ ರಾಯಭಾರಿ ಈ ಭೇಟಿಯನ್ನು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಯೂನುಸ್‌ರ ಚೀನಾ ಭೇಟಿ ಮತ್ತು ಮೋದಿಯ ಸಂದೇಶವು ಭಾರತ-ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಒತ್ತಡವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಎರಡೂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಬೇಕಾದರೆ, ಪರಸ್ಪರರ ಕಾಳಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಘಟನೆಯು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಭೂರಾಜಕೀಯತೆಯಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಪಾತ್ರವನ್ನೂ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
