ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಸಂಭ್ರಮ
ದಸರಾ – ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪೂಜಾ ಮಹತ್ವ
ದಸರಾ ಅಥವಾ ವಿಜಯದಶಮಿಯು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ದುಷ್ಟ ರಾಕ್ಷಸ ಮಹಿಷಾಸುರನ ವಿರುದ್ಧ ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯು ಪಡೆದ ವಿಜಯವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಸುಳ್ಳು, ಪಾಪ, ಮತ್ತು ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಸತ್ಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾ, ನವ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ದೇವಿಯ ಪೂಜೆಯ ಮೂಲಕ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ, ಈ ದಿನವನ್ನು ರಾಮನ ವಿಜಯದೊಡನೆ ಲಂಕೆಯ ರಾವಣನ ಮೇಲೆ ಜಯಗಳಿಸಿದ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕರ್ಣಾಟಕದ ದಸರಾ – ಮೈಸೂರು ದಸರಾ
ಕರ್ಣಾಟಕದ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ವೈಭವವನ್ನು ಹೊತ್ತು ತರುತ್ತದೆ. ಮೈಸೂರಿನ ಅಮ್ಬಾ ವಿಲಾಸ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿ ಹಾಕುವ ದಸರಾ ಹೋಬ್ಬಳ ಹಿನ್ನಲೆಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಆಕರ್ಷಕ ಪಟಾಕಿ ಪ್ರದರ್ಶನ, ಮತ್ತು ಅರಮನೆಗೆ ಬೆಳ್ಳಿ ಹೊಡೆಯುವ ಹಾರಗಳು ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ನೋಡಲು ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ.
KNB ಸುದ್ದಿ ಚಾನೆಲ್ ನಿಮ್ಮ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಅನುಭವವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಮರಣೀಯವಾಗಿಸಲು ಈ ಹಬ್ಬದ ವಿಶೇಷ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ನೇರ ಪ್ರಸಾರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅದಲ್ಲದೆ, ಮೈಸೂರಿನ ಶ್ರೇಯಸ್ಸು, ಜನಪದ ಕಲೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರ ಸಂಭ್ರಮದ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಮನೆಗಳ ಬಳಿ ತಲುಪಿಸುತ್ತೇವೆ.
ದಸರಾ ದಿನದ ವಿಶೇಷತೆ
ದಸರಾ, ಅಥವಾ ವಿಜಯದಶಮಿ, ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ನವರಾತ್ರಿ ಉತ್ಸವದ ಕೊನೆಯ ದಿನವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಸತ್ಯದ, ಧರ್ಮದ ಮತ್ತು ಸತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ವಿಜಯವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬದ ಹಿಂದಿನ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯು ದೇಶದಾದ್ಯಾಂತ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
1. ಅಧರ್ಮದ ವಿರುದ್ಧ ಧರ್ಮದ ವಿಜಯ
ದಸರಾ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾವಣನ ಮೇಲೆ ರಾಮನ ವಿಜಯ ಮತ್ತು ಮಹಿಷಾಸುರನ ಮೇಲೆ ದುರ್ಗಾದೇವಿಯ ವಿಜಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಮಾಯಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ದಿನದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮನು ರಾವಣನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿ, ಅಯೋಧ್ಯೆಗೆ ತನ್ನ ವಿಜಯವನ್ನು ಪುರಸ್ಕರಿಸಿದನೆಂದು ತಿಳಿಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ಜಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
2. ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಜಯ
ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಮಹಿಮೆಯನ್ನೂ ಹೊತ್ತಿದೆ. ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ, ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯು ದುಷ್ಟ ರಾಕ್ಷಸ ಮಹಿಷಾಸುರನನ್ನು ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಹೋರಾಟದ ನಂತರ ಹತ್ತನೇ ದಿನ ಸೋಲಿಸಿದರೆಂದು ನಂಬಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬದ ಕೊನೆಯ ದಿನದಂದು ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಜಯವನ್ನು ವಿಜಯದಶಮಿಯಂತೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
3. ಅಸ್ತ್ರ ಪುಜೆ
ಕಳೆದ ಅನೇಕ ಶತಮಾನಗಳಿಂದಲೂ ದಸರಾ ದಿನವನ್ನು ಅಸ್ತ್ರ ಪೂಜೆಯಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಯೋಧರು ತಮ್ಮ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ದಸರಾ ದಿನದಂದು ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ತಯಾರಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆಂದು ತಿಳಿಯಲಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಇದನ್ನು ಶಸ್ತ್ರಪೂಜೆಯ ಹಬ್ಬ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗಾಗಲೇ, ಜನರು ತಮ್ಮ ವಾಹನಗಳು, ಆಯುಧಗಳು, ಮತ್ತು ಕೆಲಸದ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ.
4. ನವನಾಂದಿ ದಿನ
ದಸರಾ ದಿನದಂದು ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠ ದಿನವೆಂದು ನಂಬಲಾಗುತ್ತದೆ. ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನೂ, ಹೊಸ ಕೆಲಸವನ್ನೂ, ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಾರ್ಯವನ್ನೂ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಶುಭ ದಿನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ದಸರಾ ದಿನವನ್ನು ‘ವಿಜಯದ ದಿನ’ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
5. ರಾಜಾ ಮಂಟಪದ ಸಂಭ್ರಮ
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವಾಗಿ ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅರಮನೆಗಳು ಹೊಳಪು ಹೊಡೆಯುತ್ತವೆ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗಜಪಡೆಗಳು, ಮೆರವಣಿಗೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಈ ಹಬ್ಬದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ. ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ರಾಮ ಲೀಲಾ ನಾಟಕಗಳು ದಸರಾ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತವೆ.
6. ರಾವಣ ದಹನ
ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಅಂದು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮಲೀಲಾ ನಾಟಕದ ಅಂತ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿ ರಾವಣ ದಹನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ರಾಮನಿಗೆ ಬಲಿಯಾದ ರಾವಣನ ಸಂಹಾರವನ್ನು ಪುನಃ ಸ್ಮರಿಸುವಂತಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ರಾವಣನ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ಮೂಲಕ ಜನರು ಅಹಂಕಾರ, ಹಿಂಸೆಯ ನಾಶವನ್ನು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ.
7. ವಿಶೇಷ ಊಟ ಮತ್ತು ಮಿಠಾಯಿ
ದಸರಾ ದಿನದಂದು ವಿಶೇಷವಾದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಊಟವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ತಿನಿಸುಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಹಿ ತಿಂಡಿಗಳು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತವೆ. ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ವಿಶೇಷತೆಯಾಗಿ ಹಲವೆಡೆ ‘ಪಾಯಸ’, ‘ಜಲೆಬಿ’, ‘ಖೀರ್’, ಮತ್ತು ಇತರ ಸಿಹಿ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ.
8. ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು
ಈ ದಿನದಂದು ವಿಭಿನ್ನ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲೆಗಳು, ನೃತ್ಯ, ನಾಟಕಗಳು, ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಈ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ.
ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಸಮಾರೋಪ
ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವೈಭವ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಕೇತಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊತ್ತಿದೆ. ಇದು ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಸತ್ಯ, ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು ಸತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ವಿಜಯವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ದೇವಿ ದುರ್ಗೆಯ ಮಹಿಷಾಸುರನ ಮೇಲೆ ವಿಜಯ ಮತ್ತು ಶ್ರೀರಾಮನ ರಾವಣನ ಮೇಲಿನ ಜಯದ ಆಚರಣೆಯ ಮೂಲಕ, ದಸರಾ ನಮಗೆ ಅಧರ್ಮದ ವಿರುದ್ಧ ಸತ್ಯದ ಜಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತದೆ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ವೈಭವ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಂತ್ವನದ ಹಿನ್ನಲೆ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ವಿಶೇಷ ಮತ್ತು ಸ್ಮರಣೀಯವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ.
